12-18 Ay Döneminde Bebeğinizin Gelişimini Destekleyici Oyun ve Aktiviteler
Çocuğunuz artık 1 yaşında... Bebeklik dönemini tamamlayıp çocukluk dönemine ilk adımını attı bile. Bu dönemde hareket ihtiyacı fark edilir derecede arttı çok daha enerjik ve meraklı oldu, isteklerini ve tercihlerini konuşarak veya işaret parmağıyla göstererek ifade etmeye başladı. Sıralama, emekleme, yürüme gibi fiziksel becerileri geliştiği için size bağlı olmadan da çevresini keşfedebiliyor. Ellerini becerikli bir şekilde kullanmasıyla birlikte nesneler ve oyuncaklar üzerinde kontrolünü ilan etmekten hoşlandığı da bir gerçek.
Çocuğunuz 12-18 ay döneminde nesneleri/oyuncakları sürüklemekten, doldurup boşaltmaktan, itmekten çekmekten, üst üste dizmekten ve sonrasında devirmekten çok hoşlanır. 2 veya 3 parçalı tahta yapbozlarla da ilgilenmeye başlar. Müzik onun için hep bir numaradır! Müzik eşliğinde dans etmeye ve alkışla tempo tutmaya bayılır. Etrafında gördüğü kişilerin davranışlarını duyduğu sözleri ve sesleri taklit eder. Taklit becerisi sayesinde çocuğunuz gün boyunca gözlemlediklerini uygulama şansı bulur. Oyuncak ayısına yemek yedirir, onu uyutur veya işte neler yaptığını ona anlatır. Yanından hiç ayırmadığı bir oyuncağı da olabilir.Ev işlerine olan ilgisini de fark etmiş olmalısınız. Bezler, elektrik süpürgesi, çamaşır makinesi gibi temizlik ile ilgili olan her şey gözüne bir başka görünmektedir.
Çocuğunuzun değişen ihtiyaçlarının ve bağımsız olarak hareket etme arzusunun sizi daha dikkatliolmaya zorladığı söylenebilir. Gözünüzü birkaç saniyeliğine çocuğunuzdan ayırdığınızda onu kilitli dolapları açmaya çalışırken bulabilirsiniz. Kapalı dolaplar onun keşif iştahının kabarmasına neden olur. Henüz nelerin tehlikeli olduğunu bilmediğinden ve merakını gidermek istediğinden her şeye dokunmak ister. Bu nedenle, evinizi çocuğunuz için güvenli hale getirmek için yeni düzenlemeler yapmanız gerekecektir.
Çocuğunuz yine bu dönemde küçük nesnelerle oldukça ilgilidir. Halının üzerinde zorlukla görünen bir kağıt parçasını eline alıp size gösterebilir. Çocuğunuzun küçük nesnelere olan bu ilgisi geçene kadar gerekli önlemleri almanızda fayda var! Her güne çevresini keşfetme ve yeni deneyimler kazanma arzusuyla başlayan çocuğunuzun ilk kelimelerini kullanması da onunla iletişiminizin farklı bir boyuta taşınmasını sağlar. Çocuğunuzun kullandığı kelimelerden çok daha fazlasını anladığına emin olabilirsiniz. Çocuğunuzla etkileşim halinde olduğunuz her an onun dil gelişimine destek olduğunuzu unutmayın. Çocuğunuzun anlayacağı şekilde, ona uygun kelimeler kullanarak ve kelimeleri tekrar ederek konuştuğunuzda onun da kelimelerinin arttığını gözlemleyeceksiniz. Çocuğunuzun ekran karşısında (televizyon, t, bilgisayar) geçirdiği süreyi kısıtlı tutmanız da önemlidir çünkü çocuklar dili en iyi bir başkasıyla etkileşim halindeyken öğrenirler. Özellikle 2 yaşından önce ekran karşısında kontrolsüz sürelerle zaman geçiren çocukların dil gelişiminin olumsuz etkilendiğini biliyoruz. Çocuğunuz bu dönemde sizinle olduğu kadar yaşıtlarıyla ilgili değildir.Ancak arkadaşlarından ayrılmak istemediği için ağlayacağı günler fazla uzak sayılmaz.
12-18 ay dönemine yönelik gelişimi destekleyici oyun ve aktivite önerileri sayesinde çocuğunuzun eğlenirken öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz:
1. Küpleri üst üst dizerek kule yapma ve sonra devirme oyunu oynayın. Küpleri yanyana dizerek uzun bir tren veya köprü de yapabilirsiniz.
2. İçiçe geçen oyuncaklar ve bul-tak oyuncakları bu dönemde çocuğunuzun ilgilendiği oyuncaklar arasındadır. Bunlar çocuğunuzun hem kavramları (renk, şekil, sayı gibi) öğrenmesini hem de problem çözme becerisini geliştirmesini sağlar.
3. Çocuğunuzun farklı dokusu olan nesnelere ve farklı özellikteki zeminlere dokunmasına fırsat verin. Örneğin, saten, pütürlü, süet, kadife, deri, keçe, yün, pamuk, kırçıllı gibi. Çamurda, çimde, toprakta, kumda ve çamurda çıplak ayak yürümesini sağlayın.
Yeşim Çaylaklı
Uzman Psikolog , Çocuk Gelişim Uzmanı
[email protected]